Verklein je valrisico met het programma Valpreventie

Het programma Valpreventie is een samenwerking tussen Maastricht Sport en een groot aantal fysiotherapeuten in de stad. Maastricht Sport coördineert het programma, de fysiotherapeut voert het uit. Hugo de Geus van Maastricht Sport vertelt hoe dat werkt: “Er zijn twee manieren om deel te nemen. Samen met onze zorgpartners benaderen wij de mensen die een verhoogd valrisico hebben. Wij kijken dan of je kunt meedoen in een groep met meestal rond de 8 tot maximaal 12 anderen. Daarna zoeken we het geschikte aanbod. De andere manier is dat ouderen de vragen beantwoorden op www.maastrichtsport.nl/valpreventie. Als ze tot de risicogroep behoren, kunnen ze zelf contact opnemen met een deelnemende fysiotherapeut. Of ze krijgen bericht wanneer er een groep van start gaat, waarna ze zich hiervoor kunnen aanmelden.”

Oefeningen

In Maastricht bieden de fysiotherapeuten die meedoen meestal het programma In Balans aan. Deze fysiotherapeuten zijn opgeleid vanuit VeiligheidNL en zijn erkende valpreventiespecialist. Het programma is volledig vergoed en duurt in totaal 14 weken. “De eerste 3 of 4 bijeenkomsten gebruiken we als introductie”, vertelt fysiotherapeut Diako Berzandji van Fysiotherapie Cerfontaine van der Loop. “We geven tips over bijvoorbeeld voeding, medicatie en aanpassingen in huis die helpen om een val te voorkomen. En we doen testen om verder in kaart te brengen wat het valrisico is.” 

Vervolgens krijgen deelnemers 2 keer per week een training van 1 uur. Diako: “In die trainingen doen we actieve oefeningen die de valkans verminderen. Zoals de zogenaamde balansdans, die tai chi combineert met coördinatie en duurkracht. Veel deelnemers vinden dit heel pittig. Daarnaast doen we groepsoefeningen voor betere mobiliteit. Denk aan het doorgeven van een bal, waardoor je je onderrug moet draaien. Of opstaan vanuit verschillende situaties. Bijvoorbeeld wanneer je net bent gevallen, binnenshuis, buitenshuis, bij daglicht of in het donker. De eerste weken oefenen we het opstaan vanuit het vallen in een gecontroleerde omgeving onder supervisie. Naast de lichamelijke oefeningen bespreken we wat te doen in welke situatie, wat de invloed van ziektes en medicatie is in jouw persoonlijke situatie, en wat je in de huiselijke omgeving kunt doen om de kans op vallen te verkleinen. Alle oefeningen doen we in een gecontroleerde en veilige omgeving.” 

Balans

“Na die 14 weken weet je precies wat je moet doen als je bent gevallen, welke factoren de kans op vallen beïnvloeden en hoe je dit in je voordeel kunt gebruiken. De deelnemers hebben meer kracht, mobiliteit, beweeglijkheid, balans en coördinatie. En omdat ze eenmaal in het ritme zitten, houden de meesten ook daarna een actievere leefstijl.” “Maastricht Sport en de fysiotherapeut zoeken na afloop van het programma samen naar geschikte sport- en beweegmogelijkheden, zodat de deelnemer ook daarna blijft bewegen”, vult Hugo aan. 

Uit isolement

De invloed van het programma is groot. “Mensen die een groter valrisico hebben, worden vaak bang om naar buiten te gaan”, zegt Hugo. “Ze durven bijvoorbeeld geen boodschappen meer te gaan doen. Op den duur raken ze daardoor in een isolement. Dat willen we voorkomen. Daarnaast willen we ervoor zorgen dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Ook om de zorgkosten te drukken, want valongelukken zorgen jaarlijks voor een kostenpost van 3 miljard euro.” 

Lees meer over het programma Valpreventie op: www.maastrichtsport.nl/valpreventie.